Mối tương quan giữa thuốc và… dị ứng (Phần 1)

Một số loại thuốc được sử dụng để điều trị dị ứng như nổi mề đay, hắt hơi, sổ mũi, hen suyễn… Ngược lại, một số loại thuốc lại là tác nhân gây dị ứng!

Tìm hiểu về dị ứng

Dị ứng là phản ứng quá mức của hệ miễn dịch chống lại các tác nhân gây dị ứng (còn gọi là dị ứng nguyên). Dị ứng nguyên bình thường là những chất vô hại như phấn hoa, nấm mốc, con mạt, lông thú, thức ăn…

Hệ miễn dịch là hệ thống bảo vệ cơ thể chống lại các tác nhân lạ (vi khuẩn, virút, ký sinh trùng, nấm mốc, phấn hoa…) xâm nhập vào cơ thể nhằm ngăn chặn bệnh tật và sự lây nhiễm. Khi một dị ứng nguyên xâm nhập vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ tăng cường số lượng các kháng thể ImunogloblinG (IgG ) do tế bào lympho B sinh ra, gắn lên bề mặt các tế bào mast (dưỡng bào) ở các mạch máu, mũi, miệng… Kết quả của quá trình này là sự phóng thích các chất trung gian như histamin, serotonin, leucotrien… gây ra các triệu chứng dị ứng.

Mối tương quan giữa thuốc và… dị ứng

Dị ứng thường có tính cách di truyền. Bệnh chàm, viêm mũi dị ứng, hen… là những bệnh do dị ứng gây ra.

Tùy thuộc vào con đường xâm nhập của dị ứng nguyên vào cơ thể,ta có các dạng dị ứng sau:

- Dị ứng hô hấp (viêm mũi dị ứng, hen).

- Dị ứng tiêu hóa (tiêu chảy, ói mửa).

- Dị ứng da (mề đay, viêm da…).

Sự phân loại dị ứng còn phụ thuộc bản chất dị ứng nguyên như: dị ứng thực phẩm, dị ứng côn trùng, dị ứng thuốc…

Mối tương quan giữa thuốc và dị ứng

Thuốc là tác nhân gây dị ứng:

Thuốc có thể đóng vai trò cùa một tác nhân gây dị ứng (dị ứng nguyên) và được gọi là dị ứng thuốc. Hầu như tất cả các loại thuốc đều có thể gây dị ứng, tùy thuộc vào cơ địa mẫn cảm của người sử dụng. Các phản ứng xảy ra do dị ứng thuốc có thể xuất hiên ngay sau khi dùng thuốc hoặc khi dùng thuốc đã lâu ngày và thậm chí sau khi ngưng dùng thuốc. Các phản ứng này có thể xảy ra từ mức độ nhẹ đến nặng, trong trường hợp nghiêm trọng như sốc phản vệ có thể dẫn đến tử vong.

Các triệu chứng của dị ứng thuốc:

- Nổi ban ngoài da, ngứa, sưng phù.

- Sốt, ho, hắt hơi, sổ mũi.

- Viêm phổi, tăng tiết đàm và co thắt phế quản.

- Sưng hạch bạch huyết.

- Rối loạn đường huyết.

- Sốc phản vệ…

Các thuốc cần đặc biệt lưu ý về nguy cơ cao gây ra dị ứng thuốc: Aspirin và các salicylat, penicillin, nhóm thuốc sulfamid, nhóm thuốc gây tê cục bộ (procain, lidocain…)…

(Còn tiếp)

DS. MAI XUÂN DŨNG

Theo Sức khỏe đời sống

Mối tương quan giữa thuốc và… dị ứng (Phần 1)